Το Μεγάλο Λιβάδι. Ένα από τα αξιοθέατα στη Σέριφο, που δεν πρέπει να χάσετε! Ο οικισμός είναι κτισμένος μέσα στο εύφορο και γαλήνιο τοπίο της κοιλάδας που κατεβαίνει από την περιοχή Μαύρα Βολάδια και βρέχεται από τα ήσυχα νερά του όρμου του Μεγάλου Λιβαδιού. Είναι ο νεότερος του νησιού: Κτίστηκε το 1880, όταν η εταιρία «ΣΕΡΙΦΟΣ-ΣΠΗΛΙΑΖΕΖΑ» μετέφερε εδώ την έδρα της. Η εμπορική κίνηση που αναπτύχθηκε ήταν μεγαλύτερη από αυτή της Χώρας. Λειτουργούσαν παντοπωλεία, τσαγκάρικα, αρτοποιεία, χημείο και ζούσαν 700 άνθρωποι που ήρθαν και από τα γύρω νησιά –Μυκονιάτες, Παριανοί, Μηλιοί, Σιφνιοί– αλλά και ειδικευμένοι μεταλλωρύχοι από την Ιταλία. Την περίοδο 1900-1914 λειτούργησε εδώ δημοτικό σχολείο, η λεγόμενη «Γρωμάννειος Σχολή». Αριστερά και δεξιά από τον όρμο υπήρχαν δύο ράμπες όπου γινόταν η φόρτωση των μεταλλευμάτων -η μια από αυτές, μάλιστα, υπάρχει ακόμη. Στο επιβλητικό νεοκλασικό κτίσμα της σχολής Τσίλερ που ερειπώνει στην άκρη του οικισμού, στεγάζονταν τα γραφεία της εταιρείας και ήταν η μόνιμη κατοικία του διευθυντή των μεταλλείων. Η Σέριφος είναι διάσημη στους ευρωπαϊκούς επιστημονικούς κύκλους για την ποικιλία των κρυσταλλικών ορυκτών της, όπως ο γρανάτης, ο ανδραδίτης, ο φθορίτης, ο αιματίτης, ο μαλαχίτης και ο κρυσταλλικός μόλυβδος. Ο πράσινος χαλαζίας της Σερίφου που βρέθηκε στο Μεγάλο Χωριό θεωρείται ιδιαίτερα σπάνιος.

Η μονή των Ταξιαρχών. Θυμίζει μεσαιωνικό κάστρο, με πολεμίστρες, ζεματίστρα και ψηλά τείχη (8-10 μ.) για να προστατεύεται από τις αλλεπάλληλες επιθέσεις διαφόρων πολιορκητών. Στην κορυφή της απότομης σκάλας, στα δυτικά της, υπάρχει η μοναδική είσοδος: Για να μπεις από το χαμηλό μπλε πορτάκι που είναι φτιαγμένο από χοντρόξυλα πρέπει να διπλωθείς στα δυο! Υστερα βρίσκεσαι στον περίβολο. Οι λιτές γραμμές και η αξιοθαύμαστη πλαστικότητα των κτισμάτων μεταδίδουν μια γαλήνια αίσθηση. Η τρίκογχη εκκλησία που στέκει στο κέντρο του περίβολου, είναι αφιερωμένη στους Αρχάγγελους Γαβριήλ και Μιχαήλ και περιστοιχίζεται από κελιά, κτισμένα σε διαφορετικά επίπεδα. Σύμφωνα με τον Κώδικα της μονής, που γράφτηκε από τον ηγούμενο Καλλίνικο Γρυπάρη (1783-1795), ιδρύθηκε το 1570-72. Από την αρχή διαχειρίστηκε τα κτήματα των Ενετών ηγεμόνων του νησιού καθώς και την περιουσία της μονής της Θεοτόκου, στο χωριό Παναγιά. Χάρη στην μεγάλη οικονομική της δύναμη πρωτοστάτησε στο εμπόριο, αλλά και ποδηγέτησε τους Σεριφιώτες θρησκευτικά, κοινωνικά και όσον αφορά τη μόρφωσή τους. Στην Τουρκοκρατία έφτασε να αριθμεί 100 μοναχούς. Στη μονή διασώζονται αξιόλογα κειμήλια, το χρυσοποίκιλτο τέμπλο, καθώς και η βιβλιοθήκη που φτιάχτηκε το 1909. Δυστυχώς από τις τοιχογραφίες της εκκλησίας που απεικόνιζαν την πάλη του Αρχάγγελου με το θηρίο της Αποκάλυψης, τον Δράκοντα που καταπίνει βασιλείς και επισκόπους, ελάχιστες έχουν διασωθεί. Την υπέροχη θέα στη βορινή πλευρά του νησιού θα την απολαύσετε από την βεράντα του ηγουμενείου. Αξίζει να έρθετε στη μονή Ταξιαρχών της Σερίφου τη Μεγάλη Εβδομάδα και στην Ανάσταση, καθώς και στις 8 Νοεμβρίου που γίνεται ο επίσημος εορτασμός των Ταξιαρχών. Bρίσκεται στα ανατολικά του νησιού, μετά το χωριό Καλλίτσος, κοντά στη Γαλανή. Πληροφορίες: 22810 51027.

Κείμενα: Νατάσσα Καλογεροπούλου-Βάλυ Βαϊμάκη. Φωτογραφίες: Βάλυ Βαϊμάκη/Experience Greece