Ένα ολόλευκο ασβεστωμένο σύνολο σπιτιών αγκιστρώνεται στο “φρύδι” των απότομων βράχων, κατρακυλάει, χύνεται… Μοιάζει, ταυτόχρονα, συμπαγές και ρευστό. Τα σκαλιά οδηγούν όλο και πιο ψηλά, σε κάνουν να λαχανιάζεις. Μετά ησυχία. Η καρδιά γαληνεύει καθώς ατενίζεις το πέλαγος. Τα χέρια απλώνονται σε τείχη ανύπαρκτα, αγγίζουν τις πύλες που στέκουν ακοίμητοι φρουροί του κάστρου που έχει ενσωματωθεί στους τοίχους των σπιτιών. Λες κι έχουν μνήμη, οι πύλες συνεχίζουν να στέκονται εκεί ψηλά, μαζί με τα εκκλησάκια, και να ανεμοδέρνονται από τους αιγαιοπελαγίτικους ανέμους, οι οποίοι στη Χώρα της Σερίφου μοιάζουν σαν να μη σταματάνε ποτέ.

Η Χώρα (Ανω και Κάτω) της Σερίφου, είναι κτισμένη στην κορυφή ενός απόκρημνου βράχου, με τα κυβόσχημα σπιτάκια της σαν σκαλοπάτια –αφού η ταράτσα του ενός γίνεται βεράντα του άλλου– να κατηφορίζουν τις απότομες πλαγιές του. Αντίθετα με άλλες Χώρες των Κυκλάδων, στο Αιγαίο, είναι κτισμένη ώστε να βλέπει την Ανατολή. Μετά το κλείσιμο των μεταλλείων και οι δυο γειτονιές της σχεδόν ερήμωσαν. Χάρη σε Έλληνες και αλλοδαπούς που αγόρασαν και επισκεύασαν πολλά από τα εγκαταλειμμένα σπίτια για να γίνουν παραθεριστικές κατοικίες, ο οικισμός της Χώρας Σερίφου διατηρήθηκε ζωντανός και δεν αλλοιώθηκε ο παραδοσιακός του χαρακτήρας. Σε αντίθεση με τους καλοκαιρινούς μήνες που σφύζει από ζωή, το χειμώνα ο άνεμος σφυρίζει στα άδεια σοκάκια. Η Άνω Χώρα είναι τυπικό δείγμα αιγαιοπελαγίτικου οχυρωμένου οικισμού που αναπτύχθηκε γύρω από τον αρχικό πυρήνα του στην κορυφή του βράχου. Στην κεντρική πλατεία του Αγίου Αθανασίου δεσπόζει το νεοκλασικό κτίριο του Δημαρχείου (1904). Το όμορφο τέμπλο του είναι του 18ου αι. και η αρχιτεκτονική του ναού έχει πολλές ομοιότητες με τη μονή Ταξιαρχών. Τα παλιά χρόνια η πλατεία  έσφυζε από ζωή με τα γεμάτα καπηλειά, τα παντοπωλεία και τα ραφτάδικα. Το ίδιο συμβαίνει στις μέρες μας κάθε καλοκαίρι, καθώς είναι πέρασμα για όσους ανεβαίνουν προς το κάστρο και τα βράδια κάθονται στα ουζερί και τα εστιατόρια. Εδώ βρίσκεται και η ΘΙΔΥΡΑ.

Η Κάτω Χώρα έχει δική της προσωπικότητα. Με σοκάκια περιποιημένα και σπίτια με αυλές γεμάτες μπουκαμβίλιες, αποτελεί έναν λαβύρινθο που άλλοτε οδηγεί σε κλειστούς αυλόγυρους και άλλοτε σε πεζούλες απ’ όπου θαυμάζεις τα άγονα βουνά γύρω από τη Χώρα και το Λιβάδι. Καρδιά του οικισμού είναι ο ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου με το μεγάλο προαύλιο. Η ανέγερσή του άρχισε το 1893 και ολοκληρώθηκε το 1907. Περπατώντας στα στενά της Κάτω Χώρας κάποιες φορές θα νιώσεις το χρόνο να μετράει ανάποδα και να γυρίζεις στην εποχή που βούιζαν από τον κόσμο που μπαινόβγαινε στα ραφτάδικα τα οποία έφτιαχναν ρούχα για τους εργάτες των μεταλλείων…Η Λότζια. Δεξιά από την πλατεία του Δημαρχείου, ακολουθώντας την οδό Περσέως και τη σήμανση προς κάστρο, θα συναντήσετε τη Λότζια που ήταν η δυτική πύλη της οχυρωμένης πόλης.

Κείμενα: Βάλυ Βαϊμάκη-Νατάσα Καλογεροπούλου. Φωτογραφίες: Βάλυ Βαϊμάκη/Experience Greece